به گزارش پایگاه خبری چالوس رسانه به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» طرح پزشک خانواده به‌عنوان یکی از برنامه‌های راهبردی نظام سلامت کشور، در استان مازندران نقشی کلیدی در ارتقای سطح خدمات بهداشتی و درمانی ایفا می‌کند.
این طرح که در دو بخش روستایی و شهری اجرا می‌شود، هدف اصلی‌اش ایجاد دسترسی عادلانه‌تر به خدمات سلامت، پیشگیری از بیماری‌ها و مدیریت نظام ارجاع است. در استان مازندران، با توجه به پراکندگی جمعیت و وجود مناطق روستایی و کوهستانی، پزشکان خانواده خط مقدم ارائه خدمات درمانی محسوب می‌شوند و بخش عمده‌ای از بار نظام سلامت را بر دوش دارند.
در حال حاضر بیش از یک‌ونیم میلیون نفر از جمعیت روستایی، عشایری و شهرهای کوچک مازندران تحت پوشش پزشکان خانواده روستایی قرار دارند و حدود ۴۴۰ هزار نفر از ساکنان شهرهای بزرگ‌تر از ۲۰ هزار نفر نیز از خدمات پزشکان خانواده شهری بهره‌مند هستند. این حجم از پوشش، نشان‌دهنده نقش گسترده و تأثیرگذار شبکه پزشکان خانواده در تأمین سلامت عمومی استان است؛ به‌ویژه در شرایطی که خدمات پیشگیری و مراقبت اولیه در مناطق دورافتاده تنها از طریق همین شبکه انجام می‌شود.
گسترش پوشش بیمه سلامت جمعیت روستایی و شهری
در همین رابطه، ذوالفقار تقوی مدیرکل بیمه سلامت مازندران با اشاره به گستره فعالیت بیمه سلامت در استان گفت: طرح بیمه روستایی و عشایری از سال ۱۳۸۴ آغاز شده و در حال حاضر جمعیتی بیش از یک‌ونیم میلیون نفر از روستاییان، عشایر و ساکنان شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر را تحت پوشش قرار داده است.
وی افزود: برای این جامعه، سرانه‌ای معادل ۴۴۱۰ تومان به پزشکان خانواده پرداخت می‌شود که خدمات آنان بخش مهمی از نظام ارجاع و مراقبت‌های اولیه سلامت را پوشش می‌دهد.
سهم بیمه سلامت در هزینه‌های درمانی روستاییان
مدیرکل بیمه سلامت مازندران با اشاره به مزایای نظام ارجاع گفت: در صورتی که بیمه‌شدگان روستایی با ارجاع به مراکز درمانی مراجعه کنند، ۷۰ درصد هزینه‌ها توسط سازمان بیمه سلامت و ۳۰ درصد توسط بیمه‌شده پرداخت می‌شود. در بخش بستری نیز ۹۵ درصد هزینه‌ها از سوی بیمه سلامت تأمین می‌شود و تنها پنج درصد بر عهده بیمه‌شده است.
تقوی تأکید کرد: چنانچه افراد بدون ارجاع به مراکز درمانی مراجعه کنند، باید هزینه‌ها را به‌صورت کامل پرداخت نمایند. با این حال، در موارد خاص بستری بدون ارجاع، بیمه سلامت تا ۹۰ درصد هزینه‌ها را پوشش می‌دهد تا فشار مالی بر بیمه‌شدگان کاهش یابد.
پوشش بیمه شهری و ساماندهی پرداخت پزشکان خانواده
وی درباره طرح پزشک خانواده شهری نیز اظهار کرد: این طرح از سال ۱۳۹۱ برای جمعیت بالای ۲۰ هزار نفر آغاز شد و اکنون حدود ۴۴۰ هزار نفر در استان مازندران از این خدمات بهره‌مند هستند. سرانه تعیین‌شده برای هر نفر در سال جاری ۴۰ هزار تومان است که به پزشکان خانواده شهری پرداخت می‌شود.
مدیرکل بیمه سلامت مازندران افزود: در مراجعه با ارجاع، ۸۵ درصد هزینه‌ها توسط بیمه پرداخت می‌شود و ۱۵ درصد بر عهده بیمه‌شده است. اما در صورت مراجعه بدون ارجاع، سهم بیمه سلامت ۷۰ درصد و سهم بیمه‌شده ۳۰ درصد خواهد بود. در بخش بستری نیز مانند روستاها، در حالت ارجاع ۹۵ درصد و بدون ارجاع ۹۰ درصد هزینه‌ها را بیمه سلامت تقبل می‌کند.
پرداخت‌های الکترونیکی و رضایت پزشکان خانواده
تقوی به نحوه پرداخت حق‌الزحمه پزشکان خانواده اشاره کرد و گفت: از آبان ۱۴۰۲ پرداخت حق‌الزحمه پزشکان خانواده شهری به‌صورت آنلاین و غیرکاغذی انجام می‌شود. خوشبختانه در استان مازندران پرداخت‌ها به‌روز است و هیچ‌گونه تأخیر یا نارضایتی از سوی پزشکان خانواده وجود ندارد.
وی تصریح کرد: به‌ویژه در بخش پزشکان خانواده شهری و روستایی، پرداخت‌ها تا پایان شهریورماه انجام شده و بیمه سلامت مازندران در میان بیمه‌های پایه کشور از نظر تعهد مالی و انضباط اداری عملکرد مطلوبی دارد.
پرداخت‌های بیمه سلامت به‌روز و بدون تأخیر است
مدیرکل بیمه سلامت مازندران با اشاره به تجمع اخیر پزشکان خانواده و طرح برخی مطالبات گفت: خوشبختانه بیمه سلامت در استان مازندران از نظر پرداختی‌ها به‌روز است و در حال حاضر هیچ‌گونه معوقه‌ای به پزشکان خانواده شهری و روستایی نداریم. پرداخت‌ها تا پایان شهریورماه انجام شده و حدود ۸۰ درصد از مطالبات دریافتی پزشکان نیز تسویه شده است.
تقوی افزود: با حمایت دکتر ناصحی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت کشور که حساسیت ویژه‌ای بر اجرای صحیح طرح پزشک خانواده دارند، پرداخت‌ها به‌صورت منظم و برخط انجام می‌شود. در استان مازندران، ما از سامانه‌های الکترونیکی برای پرداخت حق‌الزحمه پزشکان خانواده استفاده می‌کنیم و عملاً از فرآیندهای کاغذی خارج شده‌ایم. به همین دلیل، نمایندگان پزشکان خانواده در استان از روند پرداخت‌ها رضایت کامل دارند.
موفقیت و نقش‌آفرینی واقعی پزشک خانواده در نظام سلامت
محمدصادق رضایی رییس دانشگاه علوم پزشکی مازندران؛ بر ضرورت رویکردی واقع‌بینانه و کارشناسی تأکید و اظهار کرد: وظایف و اختیارات بیمه‌ها در برنامه پزشک خانواده به‌روشنی مشخص است، ازاین‌رو لازم است پیش از طرح هرگونه پیشنهاد، جمع‌بندی دقیق و کارشناسی انجام شود تا از ارائه درخواست‌ها و پیشنهادهای غیرعملی جلوگیری شود.
وی با مرور تجربه ۱۳ ساله اجرای این طرح در کشور گفت: ضروری است به‌صورت مستند بررسی شود که پزشک خانواده در این مدت تا چه اندازه در کنترل چاقی، کاهش فشار خون و ارتقای سلامت عمومی جامعه مؤثر بوده است، چراکه نتایج این ارزیابی می‌تواند میزان موفقیت و نقش‌آفرینی واقعی پزشک خانواده در نظام سلامت را مشخص کند.
تقویت عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت
رییس دانشگاه علوم پزشکی مازندران در ادامه سخنان خود با اشاره به اهمیت عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، افزود: مشارکت فعال پزشکان خانواده، انجمن‌های مردم‌نهاد و همکاری نهادهای اجرایی مختلف در افزایش سواد سلامت مردم، از محورهای مهمی است که باید تقویت شود.
رضایی تصریح کرد: افزایش آگاهی عمومی نسبت به سلامت، ضمن ارتقای کیفیت زندگی، موجب کاهش هزینه‌های درمانی و افزایش بهره‌وری نظام سلامت خواهد شد.
مطالبات معوق پزشکان خانواده پیگیری می‌شود
وی با تاکید بر پیگیری جدی مطالبات معوق، اعلام کرد: موضوع پرداخت‌های معوق پزشکان خانواده از طریق مسیرهای قانونی، مراجع استانی و با رایزنی‌های مستمر با سازمان‌های بیمه‌گر دنبال خواهد شد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اشاره به اهمیت این طرح، تصریح کرد: طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع در استان مازندران به‌عنوان یکی از الگوهای اصلی ارائه خدمات اولیه سلامت در کشور، از ابتدای دولت وفاق ملی به صورت جدی به اجرا درآمده است.
رضایی عنوان کرد: پزشکان این طرح، مسئولیت خط مقدم پیشگیری، درمان و مراقبت از سلامت جمعیت تحت پوشش را بر عهده دارند و تعهد ما به این پزشکان، یک اولویت است.
تداوم طرح پزشک خانواده نیازمند بازنگری و هم‌افزایی است
وی در پایان بر ضرورت بازنگری مستمر و هم‌افزایی بین‌بخشی در اجرای طرح پزشک خانواده تأکید کرد و گفت: تداوم موفقیت این برنامه منوط به نگاه مبتنی بر داده‌های واقعی، تعامل سازنده میان بخش‌های مختلف و برنامه‌ریزی دقیق برای افزایش کارآمدی و عدالت در نظام سلامت است.
چالش‌های نظام ارجاع و مطالبات پزشکان خانواده
با وجود موفقیت‌های طرح پزشک خانواده در کاهش مراجعات غیرضروری به بیمارستان‌ها و بهبود شاخص‌های سلامت، این طرح همچنان با چالش‌هایی مانند کمبود پزشک در مناطق روستایی، نوسانات پرداختی و اجرای ناهماهنگ نظام ارجاع در بخش شهری مواجه است. برخی پزشکان از فشار کاری بالا، کمبود نیروی انسانی و زیرساخت‌های درمانی ناکافی گلایه دارند. همچنین، آگاهی پایین بخشی از مردم نسبت به لزوم رعایت نظام ارجاع، موجب افزایش هزینه‌های درمانی و کاهش بهره‌وری شبکه سلامت شده است.
تجربه استان مازندران نشان داده است که استمرار موفقیت طرح پزشک خانواده در گرو حمایت مالی پایدار، نظارت دقیق و بازنگری دوره‌ای در دستورالعمل‌های اجرایی است. تقویت جایگاه پزشکان خانواده در نظام سلامت، ارتقای انگیزه‌های شغلی آنان، و توسعه خدمات الکترونیکی می‌تواند ضمن کاهش هزینه‌ها، کیفیت مراقبت‌های بهداشتی را در سطح استان افزایش دهد.
بدون تردید، پزشکان خانواده روستایی و شهری مازندران از ارکان اصلی تحقق عدالت در سلامت هستند و استمرار حمایت از آنان تضمین‌کننده پایداری نظام سلامت خواهد بود.
گزارش: مجتبی قربانی
انتهای خبر/
