به گزارش پایگاه خبری چالوس رسانه به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» در بسیاری از محله‌های شهر، مناره‌های مساجد هنوز استوار و پابرجا ایستاده‌اند، اما صفوف نماز، به‌ویژه در نوبت‌های مغرب و عشاء، کم‌کم رنگ حضور نوجوانان و جوانان را از دست داده‌اند. فضای پرنشاط و پرشور گذشته، جای خود را به سکوتی قابل تأمل داده است.
مردمی که سال‌ها مسجد را نه تنها پناهگاهی برای آرامش روح، بلکه محور همدلی و پیوندهای اجتماعی می‌دانستند، امروز با نگرانی از کم‌رنگ‌شدن نقش نسل جدید در این پایگاه‌های ایمانی سخن می‌گویند و هشدار می‌دهند که ادامه این روند می‌تواند آینده فرهنگی و اجتماعی جامعه را با چالش‌های جدی مواجه کند.
مسجد باید زبان نسل جدید را بفهمد
حجت‌الاسلام صادقعلی حکیمی امام‌جماعت یکی از مساجد محلات گلوگاه، گفت: مسجد تنها محل اقامه نماز نیست؛ بلکه باید به مرکز گفت‌وگو، هم‌فکری و رشد فکری نسل جوان تبدیل شود. وقتی جوان احساس کند مسجد به نیازها و دغدغه‌های او بی‌توجه است، طبیعی است که انگیزه‌ای برای حضور نخواهد داشت.
وی با اشاره به تأثیر فضای مجازی افزود: جوان امروز در معرض بمباران اطلاعات است و اگر مسجد نتواند پاسخ‌گوی سؤالات و ابهامات او باشد، منابع دیگری این نقش را برعهده می‌گیرند. باید مسجد را از سکوت بیرون آورد و زبان نسل جدید را فهمید.
فعالیت‌های سنتی دیگر پاسخ‌گو نیست
حجت‌الاسلام حاجی‌پور، امام‌جماعت مسجد جامع گلوگاه اظهار کرد: فعالیت‌های سنتی مساجد ارزشمند است، اما اگر شکل و محتوای آن با تحولات اجتماعی و ذائقه جوان امروز هماهنگ نباشد، نتیجه‌اش کاهش مشارکت خواهد بود. نسل امروز با تصویر، خلاقیت و تجربه ارتباط برقرار می‌کند، نه با تکرار شعارهای کلی.
وی با تأکید بر نقش هیئت‌امنای مساجد افزود: جذب جوانان نیازمند اعتماد به خود آن‌هاست. باید مسئولیت بخش‌هایی از برنامه‌ها را به خود نوجوانان واگذار کنیم تا احساس تعلق و اثرگذاری داشته باشند.
مسجد باید پناه عاطفی باشد، نه صرفاً مکلف شرعی
حجت‌الاسلام سجاد خادمو، پژوهشگر دینی، به چالش کاهش حضور نسل جوان در مساجد پرداخت و گفت: گاهی نگاه ما به مسجد صرفاً تکلیفی است؛ یعنی مردم را دعوت می‌کنیم چون «باید» بیایند، نه چون «دوست دارند» بیایند. درحالی‌که مسجد باید مأمن عاطفی و روحی مردم، به‌ویژه نوجوانان، باشد. وقتی در مسجد لبخند، رفاقت و پذیرش دیده شود، حتی جوانی که شاید اهل نماز جماعت نباشد، احساس امنیت می‌کند و خودش به‌تدریج جذب می‌شود.
وی افزود: تجربه موفق برخی مساجد نشان می‌دهد که وقتی فعالیت‌های مسجد با نیازهای واقعی جامعه هماهنگ باشد، حضور جوانان تضمین می‌شود. در برخی محلات، امام‌جماعت‌ها با برگزاری مسابقات، نشست‌های هنری و فرهنگی و فعالیت‌های ورزشی توانسته‌اند ارتباط میان مسجد و جوانان را دوباره برقرار کنند. مسجد اگر به نیازهای واقعی مردم پاسخ دهد، هیچ‌گاه خلوت نمی‌شود.
این پژوهشگر دینی با تأکید بر نقش تعامل مثبت و محیط گرم مسجد گفت: مسجد صرفاً مکان عبادت نیست؛ بلکه باید فضایی برای شکل‌گیری روابط دوستانه، گفتگو و خلاقیت جوانان باشد. وقتی نوجوانان در مسجد احساس تعلق و امنیت کنند، خودشان انگیزه پیدا می‌کنند که پایبند برنامه‌های دینی و اجتماعی شوند.
خادمو در پایان گفت: کارشناسان دینی بر این باورند که احیای نشاط فرهنگی در مساجد نیازمند ترکیب دو عامل است: حمایت خانواده و ایجاد فضای صمیمی، فعال و خلاق در مسجد. بدون فراهم کردن محیطی جذاب و متناسب با نیازهای نسل جدید، تلاش‌های تبلیغی یا آموزشی به تنهایی نمی‌تواند حضور جوانان را تضمین کند. بازسازی رابطه عاطفی میان نسل جوان و مسجد، گامی ضروری برای تضمین آینده فرهنگی جامعه به شمار می‌رود.
بی‌توجهی خانواده‌ها، حلقه مفقوده تربیت مسجدی
حجت‌الاسلام ریاحی، رئیس اداره تبلیغات اسلامی گلوگاه، بر نقش حیاتی خانواده در پیوند فرزندان با مسجد تأکید کرد و گفت: اگر والدین خود اهل مسجد نباشند، توقع حضور فرزندان در نماز و مناسبت‌های دینی بی‌پایه است. تربیت دینی از خانه آغاز می‌شود، نه از شبستان مسجد.
وی در ادامه افزود: در جامعه‌ای که والدین اغلب گرفتار فضای مجازی و مشغله‌های روزمره‌اند، الگوی حضور مذهبی در خانواده کم‌رنگ شده است. باید دوباره فرهنگ گفت‌وگو، حضور جمعی در مسجد و همراهی خانوادگی در مناسبت‌های دینی را زنده کنیم.
رییس اداره تبلیغات اسلامی گلوگاه با اشاره به تجربه میدانی خود توضیح داد: مشاهده می‌کنیم نوجوانانی که والدین‌شان در برنامه‌های مسجد شرکت نمی‌کنند یا کم‌توجه‌اند، انگیزه کمتری برای حضور در نماز جماعت و فعالیت‌های دینی دارند. حتی اگر مسجد تلاش کند، بدون حمایت خانواده اثرگذاری محدود خواهد بود.
ریاحی تأکید کرد: راهکار اصلی، بازگشت خانواده‌ها به نقش الگوی دینی و اجتماعی و تقویت تعامل خانوادگی در مناسبت‌های مذهبی است. وقتی والدین خود پایبند به اصول دینی باشند و با فرزندان درباره اهمیت نماز و مشارکت اجتماعی صحبت کنند، حضور نسل جوان در مساجد خودبه‌خود پررنگ می‌شود.
مجموعه دیدگاه‌های کارشناسان نشان می‌دهد که احیای حضور جوانان در مساجد تنها با تبلیغ و شعار ممکن نیست. مسجد باید به مأمن واقعی مردم بازگردد؛ جایی برای گفت‌وگو، آموزش، نشاط و همدلی. اگر نسل جدید دوباره به مسجد احساس تعلق کند، نه‌تنها عبادت، بلکه فرهنگ دینی و اجتماعی جامعه نیز جان تازه‌ای خواهد گرفت.
گزارش: روح‌الله صدیقی
انتهای خبر/
