به گزارش پایگاه خبری چالوس رسانه به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» مشکلات برنج‌کاران قد تمام خوشه‌های طلایی است که در آب‌وگل می‌کارند، نه، شاید هم بیشتر، قد تمام دانه‌های برنجی است که روی سفره‌ها می‌آید، از همان روز اولی که پا به زمین‌شان می‌گذارند تا روز آخر، نه حتی بعدتر هنگام تبدیل شلتوک به برنج و زمان فروش، این مشکلات هستند که سایه به سایه‌شان می‌آیند و دود این پا پس کشیدن‌ها و پا پیش گذاشتن‌های سودجویان و یا کم‌کاری مسئولان، تنها به چشم کشاورزی می‌رود که هر ساله، به جای برنج، رنج در زمین، نشا می‌کنند.
آری اینجا مازندران است، برنج برای مردمان این دیار، تنها یک قوت ساده نیست، معیشت است؛ سال‌هاست که کشاورزان با دست‌های پینه‌بسته و با پاهایی ترک‌خورده، نشاهای‌شان، شالی می‌شود و شالی‌ها قد می‌کشند و برنج متولد می‌شود و اما با همه رنج‌ها و مشقت‌ها، همت‌شان برای سال بعد کم نمی‌شود.
با آغاز فصل بهار کار سخت و طاقت فرسای کشاورزی و کاشت برنج در استان مازندران شروع می‌شود. در شمال ایران کاشت برنج رسم و رسوم خاص خود را داشته و جز جدایی ناپذیری از زندگی مردم خطه شمال شده است.
با آغاز فصل بهار تلاش مردم برای کشت انواع محصولات کشاورزی آغاز و نهایتا نیازمند استفاده از انواع کودهای شیمیایی هستند. در حال حاضر وضعیت توزیع کود شیمیایی مدتی است با اختلال مواجه شده است و مردم برای استفاده از این کودها با مشکل مواجه شده اند.
گلایه و نگرانی شالیکاران از کمبود کود سفید
در این ایام از سال کشاورزان مازندرانی در حال تدارک و آماده سازی زمین‌های خود جهت کشت برنج هستند، که این روزها در کمبود عرضه به یک نگرانی برای کشاورزان تبدیل شده است.
کمبود کود شیمیایی در مراکز توزیع و ایجاد صف‌های طولانی، صدای گلایه شالیکاران را بلند کرده است و در حقیقت، توزیع ناکافی و با تأخیر کود به کشاورزان، به‌ویژه در فصل کشت برنج، آن‌ها را با مشکلات جدی مواجه کرده است.
کمبود کود شیمیایی در شهرستان نکا نیز صف‌های طولانی از کشاورزان را در مقابل مراکز توزیع ایجاد کرده و همچنین نایاب‌شدن این نهاده در روزهای اخیر موجب گرانی کود در بازار آزاد شده است.
مشکلات توزیع کود کشاورزی در نکا
سعید صمدی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان نکا، به تشریح مشکلات اخیر در توزیع کودهای کشاورزی در این شهرستان پرداخت و از اقدامات انجام‌شده برای رفع این چالش‌ها خبر داد و گفت: در هفته‌های اخیر، توزیع کودهای کشاورزی با مشکلاتی مواجه شد که بخشی از آن به دلیل ناترازی انرژی و کاهش تولید در پتروشیمی‌ها است؛ این موضوع باعث تأخیر در تأمین سهمیه برخی از کودهای مورد نیاز کشاورزان شده است.
وی، به محدودیت‌های حمل‌ونقل در ایام تعطیلات نوروز و ترافیک سنگین پایانه‌ها اشاره کرد و افزود: این عوامل بر روند تحویل کودها تأثیر گذاشته و باعث ایجاد صف‌های طولانی در نقاط مختلف شهرستان شده است.
مدیر جهاد کشاورزی نکا در ادامه تأثیر این مشکلات را بر کشاورزان شهرستان نکا توضیح داد و گفت: کشاورزان برای فصل کشت برنج به کودهایی مانند اوره و فسفات نیاز دارند که تأخیر در توزیع می‌تواند بر زمان‌بندی کشت و در نهایت بر عملکرد محصول تأثیر بگذارد؛ خوشبختانه تاکنون بیش از ۵۰ تن کود در مناطق زارم‌رود و استخرپشت توزیع شده است.
صمدی ادامه داد: با پیگیری‌های مستمر با استانداری و وزارت جهاد کشاورزی، وعده داده‌شده که سهمیه کودهای مورد نیاز شهرستان تا هفته آینده تأمین شود. همچنین هماهنگی‌های لازم با شرکت‌های حمل‌ونقل و پایانه‌ها انجام شده تا مشکل ترافیک و تأخیر در حمل‌ونقل برطرف شود.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا این مشکلات در سال‌های گذشته نیز وجود داشته است، گفت: بله، مشکلاتی در سال‌های گذشته نیز وجود داشته است، اما امسال به دلیل تشدید ناترازی انرژی و کاهش تولید در پتروشیمی‌ها، چالش‌ها بیشتر شده است. با این حال، با برنامه‌ریزی بهتر در حال مدیریت شرایط هستیم.
تعطیلی پتروشیمی‌ها علت کمبود این روزهای کود در مازندران
مهدی یونسی‌رستمی در این‌باره در گفتگو با خبرنگاران با بیان اینکه در تولید محصول برنج رتبه اول کشور را داریم؛ اظهار کرد: کشور امنیت و سلامت غذایی را مدیون شمال و تا حدود زیادی مرهون مازندران است و ما باید حداقل این رتبه خودمان را حفظ کنیم.
وی افزود: علت کمبود این روزهای کود این بود که ما با کمبود گاز و ناترازی گاز رو به رو بودیم و پتروشیمی ها کاملا تعطیل بودند.
استاندار مازندران با اعلام این خبر که در انتهای این هفته و حداکثر اوایل هفته بعد مشکل کود در کل استان مرتفع خواهد شد، خاطرنشان کرد:با کشاورزی سنتی مخالف هستم. ما باید کشاورزی را به سمت کشاورزی مدرن ببریم. وقتی کشاورزی مدرن شود، حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد بازدهی آن افزایش پیدا می‌کند که در کنارش البته باید صنایع تبدیلی و صنایع فرآوری شده را احیا کنیم.
یونسی از تشکیل کارگروه‌های مختلف در موضوع کشاورزی گفت و بیان کرد: برای اجرای این موضوع، کارگروهی را تشکیل داده‌ایم برای از بالقوه به بالفعل رساندن کشاورزی مدرن تا صادرات هدفمند داشته باشیم و برند سازی کنیم. بعنوان مثال، مثلا برنج طارم خودمان را می‌توانیم برندسازی کنیم.
وی تاکید کرد: در کنار کشاورزی ما قصد داریم «گردشگری کشاورزی» را راه‌اندازی کنیم. مثل آب بندان‌ها و بوم‌گردی‌هایی که برای تماشای شالیزار، گردشگر وارد استان می کند و در آنجا امرار معاش خواهند کرد. با فعال کردن بوم‌گردی‌ها، کشاورزی سنتی را باید به کشاورزی مدرن تبدیل کرد.
راه‌اندازی شرکت‌های تعاونی کشاورزان در آینده‌ای نزدیک
استاندار مازندران از راه‌اندازی شرکت‌های تعاونی خبر داد و افزود: این شرکت‌های تعاونی برای کشاورزان است؛ ما امسال قطعا شرکت‌های تعاونی را فعال خواهیم کرد و خودمان محصولات را از کشاورزان خریداری خواهیم کرد و در اختیار دولت قرار خواهیم داد.
یونسی تصریح کرد: ما در اجلاس استانداران اعلام کردیم که تنظیم بازار را در اختیار استان قرار دهند. اگر این موضوع را در اختیار استان قرار دهند ما می‌توانیم بازار را تنظیم کنیم. وقتی بازار را تنظیم کنیم این سود به جیب کشاورزان ما خواهد رفت. اختیارات خاصی که شخص رئیس جمهور به استانداران داده است، قطعا این مشکلات را برطرف خواهد کرد.
تولید کود سفید در هفت کارخانه پتروشیمی داخل
بابک مومنی در این باره اظهار کرد: به طور کلی در یکسال حدود ۲۳۰ هزار تن انواع کودهای مختلف را در استان مازندران نیاز داریم که در خصوص استان مازندران، قریب به ۷۰ درصد کود مورد نیاز استان، تامین شده است.
وی افزود: اما اصلی‌ترین دغدغه و نگرانی که وجود دارد به تامین کود مورد نیاز کشت برنج در استان است که از بین کودهای مورد نیاز شالیکاران، دغدغه اصلی متوجه تامین کود اوره یا سفید است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران، خاطرنشان کرد: کود اوره کودی است که در هفت کارخانه پتروشیمی داخل تولید می‌شود که همانگونه که مستحضرید واقعیت ماجرا آن است که به موجب ناترازی انرژی در زمستان سال گذشته، شرایط دشواری به وجود آمده بود که الویت تامین گاز مصارف خانگی بود و نتیجه آن شد که عمده صنایع ما در تامین خوراک مورد نیاز دچار مشکلات جدی شدند که از جمله این صنایع، صنایع پتروشیمی بوده است.
ناترازی انرژی موجب تعطیلی ۶ شرکت پتروشیمی شد
مومنی ادامه داد: عملا گاز مصرفی صنایع پتروشیمی در زمستان سال گذشته به آنان داده نشد و اگر داده شد با محدودیت بسیار زیادی همراه بود که در نتیجه، از ۷ شرکت پتروشیمی داخل، ۶ شرکت پتروشیمی در برخی ایام غیرفعال و در سایر اوقات با ظرفیت بسیار محدود، فعالیت کردند که تولیدات آنان نیز به سمت استان‌های دارای کشت پاییزه ارسال می‌شد.
وی بیان کرد: با توجه به اینکه تقویم کشت مازندران عمدا به کشت بهاره اختصاص دارد با رایزنی‌های انجام گرفته از سوی استاندار و پیگیری‌های مستمر جهاد کشاورزی مازندرن از مقام عالی وزارت، علیرغم همه کاستی‌ها، میزان توزیع کود ما در فصل زراعی جدید به نسبت مدت مشابه سال قبل، شرایط بهتری را تجربه کرده است.
تامین مابقی کود مورد نیاز کشاورزان تا ۳ هفته آینده
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران، عنوان کرد: تا به امروز چیزی نزدیک به ۲۲ هزار تن کود مربوط به برنج معادل با ۴۵ درصد کود مورد نیاز است تا هفته جاری در استان توزیع شده است و مشکل عمده کنونی استان مربوط به شهرستان‌هایی است که میزان سطح کشت قابل توجهی دارند و عملا کشت‌های بزرگ مقیاس استان در این شهرستان‌ها انجام می‌گیرد که شامل شهرهای ساری، آمل، بابل است و خوشبختانه کورد مورد نیاز شهرهای فریدونکنار و محمودآباد تامین شده است.
مومنی با اشاره به فعالیت بیش از ۲۰۰ کارگزاری مرکز خدمات کشاورزی در استان، گفت: تخصیص‌های ابتدای سال ما تا حد زیادی اعمال شده است، ولی در ایام نوروز، خودروهای سنگین حمل کود با مشکل تردد جاده‌ای در محورهای مواصلاتی استان، مواجه بودند و لذا از ابتدای هفته جاری، با قول مساعد وزیر کشاورزی به استاندار مازندران، مقرر شده تا عرض دو تا ۳ هفته آینده، حتما نیاز کودی کشاورزان استان مازندران تامین و مابقی کود مورد نیاز، تحویل شالیکاران استان خواهد شد.
وی متذکر شد: در شرایط کنونی نیازمند همراهی و صبوری کشاورزان استان هستیم و از آنان درخواست نهایت همکاری با مباشرین توزیع کود در استان را داریم که قطعا با مدیریت توزیع از سوی فرمانداران، این مشل بزودی در سطح شهرستان‌ها با قید فوریت حل خواهد شد.
فقدان کارخانه تولید کود در دو استان شمالی قطب برنج و گندم
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در خصوص نامگذاری شعار سال تحت عنوان «سرمایه‌گذاری برای تولید» و در نظر گرفتن استان مازندران به عنوان استان نخست کشور در تولید برنج، ضرورت احداث کارخانه تولید کود محصولات کشاورزی به ویژه برنج بسیار پررنگ و الزامی بنظر می‌رسد که تا به امروز، مغفول مانده است؛ تصریح کرد: کاملا با سخن و مطلب درست شما موافقم و در این خصوص باید بگویم که نه تنها در استان مازندران بلکه در دو استان همسایه گلستان و گیلان که در کنار استان مازندران به عنوان قطب تولید محصولات کشاورزی به ویژه برنج و گندم محسوب می‌شوند این امر، مغفول مانده است.
مومنی تاکید کرد: مازندران، استان اول تولیدکننده برنج در کشور است که در جوار ما گلستان، استان قطب تولید گندم کشور است؛ یعنی دو غله اساسی سبد غذایی مردم کشور در این دو استان شمالی تولید می‌شود که متاسفانه هر دو استان در تامین کود اوره مورد نیاز خود، وابسته به سایر استان‌های کشور هستند.
وی ادامه داد: عمدتا باید نیاز کود کشاورزی خود را از محل پتروشیمی خراسان‌شمالی، بجنورد و پتروشیمی بندر امام، تامین کنیم و اگر زمینه‌های لازم را برای به خدمت گرفتن پتروشیمی پیشرفته را در استان فراهم کنیم، قطع به یقین می‌توانیم با کمترین آسیب به محیط زیست، شاهد افتتاح شرکت پتروشیمی تولید کود در استان باشیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران، با بیان اینکه در شمال کشور فاقد شرکت پتروشیمی هستیم، اذعان کرد: مهم‌ترین هدف و ضرورت آن است که از تکنولوژی روز و فناوری روز دنیا با شرط سازگاری با شرایط زیست محیطی و محیط زیست استان، بهره‌مند شویم و اگر تکنولوژی مورد بهره‌برداری قرار گیرد و ظرفیت‌ها به درستی دیده شود، چه بسا می‌تواند یک فرصت عالی برای استان مازندران نیز فراهم شود.
خسارت خاموشی‌ها به کشاورزی
قطعی مکرر برق طی سال‌های اخیر، به بحرانی فراگیر در بخش‌های مختلف کشور تبدیل شده است. این خاموشی‌ها که از صنایع آغاز شد و سپس به بخش خانگی رسید، اکنون فراتر هم رفته و بخش کشاورزی را نیز در بر گرفته است. این اتفاق نه فقط نارضایتی خانوار را به همراه داشته، بلکه مشکلات جدی برای کشاورزان ایجاده کرده و اکنون نیز در صدد به خطر انداختن امنیت غذایی کشور است.
فصل رنج برنج و شالیکاری که آغاز می‌شود، قصه‌ای نو که غصه دیرینه برنج‌کاران شمال است آغاز می‌شود، از همان روز اول، شالیکار، رنج می‌کشد تا برنج از زمین برداشت کند و گویی این رنج تمامی ندارد.
از دست رفتن فرصت کشت به معنای از دست رفتن یک سال کامل زراعی خواهد بود و به گفته کارشناسان بخش کشاورزی، اگر کشاورزان نتوانند برنج را در فصل مناسب کشت کنند، باید تا دوره زراعی بعدی صبر کرده و این مساله نه فقط معیشت کشاورزان را با خطر جدی مواجه می‌کند، بلکه امنیت غذایی را نیز با چالش روبه‌رو می‌کند.
«شعار سال» فرصتی برای جبران غفلت‌ها
مع‌الوصف، نامگذاری شعار سال به نام «سرمایه‌گذاری برای تولید» فرصتی مناسبی برای هدایت سرمایه‌گذاری به سمت احداث کارخانه تولید کود کشاورزی در استان نخست تولید برنج در کشور است که جدا از حل همیشگی معضل تامین کود مورد نیاز باغداران و کشاورزان، استان مازندران را به یکی از استان‌های تامین کننده کود مورد نیاز کشاورزان اقصی نقاط کشور، مبدل خواهد کرد.
ناگفته نماند نبود صنایع تبدیلی نیز از مشکلات کهنه بخش کشاورزی و باغداری استان مازندران است که در سایه شعار سال، می‌تواند هدایت سرمایه‌گذاری به این بخش، پایانی بر این فقدان و مطالبه عدیده این حوزه باشد.
گزارش: مجتبی قربانی
انتهای خبر/
