به گزارش پایگاه خبری چالوس رسانه به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» علیرضا توکلی | همزمان با بازگشت این بیماریها، توجه دوباره به راهکارهای پیشگیری، تقویت سیستم ایمنی و استفاده از ظرفیتهای طب سنتی بهعنوان درمان مکمل، در دستور کار نظامهای سلامت جهان قرار گرفته؛ رویکردی که کشورهایی مانند چین، هند و حتی برخی کشورهای اروپایی، تجربههای قابل توجهی در آن داشتهاند.
در سالهای اخیر، بیماریهای ویروسی دستگاه تنفسی به یکی از مهمترین چالشهای حوزه سلامت عمومی تبدیل شدهاند. آنفلوانزا بهعنوان یک بیماری فصلی شناختهشده و کووید-۱۹ بهعنوان ویروسی نوپدید، هر دو با سرعت انتقال بالا، فشار قابل توجهی بر نظام سلامت وارد میکنند. هرچند شدت همهگیری کرونا نسبت به سالهای ابتدایی کاهش یافته، اما گردش ویروس همچنان ادامه دارد و همزمانی آن با آنفلوانزا، خطر ابتلا و بروز عوارض را افزایش میدهد.
هر دو بیماری از طریق تماس نزدیک، قطرات تنفسی و سطوح آلوده منتقل میشوند و علائمی مانند تب، سرفه، بدندرد، سردرد، ضعف عمومی و گلودرد دارند. با این حال، کووید-۱۹ در برخی بیماران میتواند منجر به درگیری شدید ریوی، افت اکسیژن خون و عوارض طولانیمدت شود؛ مسئلهای که در آنفلوانزا کمتر مشاهده میشود اما بهطور کامل منتفی نیست.
پزشکان تأکید میکنند که تشخیص افتراقی این دو بیماری بدون آزمایش دقیق امکانپذیر نیست و مصرف خودسرانه دارو، بهویژه آنتیبیوتیکها، نهتنها کمکی به بهبود نمیکند بلکه میتواند مقاومت دارویی را افزایش دهد.
پیشگیری؛ محور مشترک همه نظامهای سلامت
آنچه در تمام کشورها بهعنوان اصل غیرقابل انکار مطرح است، اهمیت پیشگیری است. رعایت بهداشت فردی، شستوشوی منظم دستها، استفاده از ماسک در محیطهای شلوغ و بسته، تهویه مناسب فضاهای عمومی، تغذیه سالم و خواب کافی، همچنان مؤثرترین ابزارهای کاهش ابتلا محسوب میشوند. واکسیناسیون نیز بهعنوان یکی از راهبردهای اصلی، بهویژه برای سالمندان، بیماران زمینهای و کادر درمان، توصیه میشود.
در کنار این اقدامات، توجه به سبک زندگی و تقویت سیستم ایمنی بدن، موضوعی است که طی سالهای اخیر در بسیاری از کشورها با استفاده از رویکردهای سنتی و مکمل، مورد توجه قرار گرفته است.
طب سنتی، چه در قالب طب سنتی ایرانی، چه طب سنتی چینی یا آیورودای هند، بر این اصل استوار است که سلامت انسان حاصل تعادل در سبک زندگی، تغذیه، خواب، تحرک و وضعیت روانی است. این مکتبهای درمانی، تمرکز اصلی خود را بر پیشگیری، افزایش توان دفاعی بدن و کاهش شدت بیماری قرار میدهند، نه صرفاً درمان علامتی.
در ایران نیز متخصصان تأکید دارند که طب سنتی نباید بهعنوان جایگزین پزشکی نوین تلقی شود، بلکه میتواند در چارچوب علمی و زیر نظر متخصص، نقش مکمل ایفا کند.
تجربه چین؛ همافزایی طب سنتی و پزشکی مدرن
یکی از برجستهترین نمونههای استفاده ساختارمند از طب سنتی در دوران همهگیری کرونا، کشور چین است. دولت چین از همان ماههای ابتدایی شیوع کووید-۱۹، طب سنتی چینی (TCM) را در کنار درمانهای مدرن وارد پروتکلهای درمانی کرد. بر اساس گزارشهای رسمی، بیش از ۸۰ درصد بیماران کرونایی در چین، در کنار درمانهای بیمارستانی، از فرمولهای طب سنتی بهرهمند شدند.
این درمانها شامل دمنوشهای گیاهی، داروهای ترکیبی سنتی و توصیههای سبک زندگی بود که هدف آنها کاهش شدت علائم، کوتاه کردن دوره بیماری و تقویت سیستم ایمنی اعلام شد. البته مقامات بهداشتی چین بارها تأکید کردند که این روشها بهصورت مکمل و تحت نظارت پزشکان استفاده شده و جایگزین مراقبتهای پزشکی مدرن نبوده است.
هند؛ آیورودا در خدمت پیشگیری
در هند نیز دولت با تکیه بر طب سنتی آیورودا، یوگا و توصیههای تغذیهای، بستههای آموزشی گستردهای برای پیشگیری از کرونا و آنفلوانزا منتشر کرد. وزارت AYUSH هند، مصرف برخی گیاهان دارویی، تمرینهای تنفسی و اصلاح سبک زندگی را بهعنوان راهکارهای تقویت ایمنی پیشنهاد داد.
مطالعات انجامشده در این کشور نشان داد افرادی که این توصیهها را در کنار رعایت پروتکلهای بهداشتی دنبال کردهاند، در بسیاری موارد علائم خفیفتری را تجربه کردهاند؛ هرچند همچنان تأکید اصلی بر مراجعه به مراکز درمانی در صورت تشدید علائم بوده است.
کشورهای اروپایی؛ رویکرد محتاطانه اما واقعبینانه
در برخی کشورهای اروپایی مانند آلمان و فرانسه نیز، استفاده از درمانهای مکمل از جمله گیاهان دارویی، مکملهای تغذیهای و روشهای طب طبیعی، بهصورت محدود و کنترلشده مورد توجه قرار گرفته است. در این کشورها، هرگونه توصیه سنتی تنها در صورتی مجاز است که با شواهد علمی و نظارت پزشکی همراه باشد.
این رویکرد نشان میدهد که حتی نظامهای سلامت کاملاً مدرن نیز، نقش سبک زندگی و درمانهای مکمل را در کنار پزشکی کلاسیک نادیده نمیگیرند.
در ایران، طب سنتی ایرانی دارای پشتوانه علمی و تاریخی قابل توجهی است، اما کارشناسان تأکید دارند که استفاده نادرست و غیرعلمی از آن میتواند خطرآفرین باشد. مصرف خودسرانه داروهای گیاهی، توصیههای غیرمستند فضای مجازی و بیتوجهی به شرایط فردی، از جمله آسیبهایی است که میتواند سلامت افراد را تهدید کند.
به همین دلیل، متخصصان توصیه میکنند که استفاده از ظرفیتهای طب سنتی، تنها در قالب مشاوره با پزشکان و متخصصان مجاز و در کنار درمانهای اصلی صورت گیرد.
تجربه جهانی نشان داده است که مقابله مؤثر با بیماریهایی مانند آنفلوانزا و کرونا، نیازمند رویکردی چندجانبه است؛ رویکردی که در آن، پیشگیری، پزشکی نوین، اصلاح سبک زندگی و درمانهای مکمل، در کنار یکدیگر قرار میگیرند. طب سنتی، اگر درست، علمی و مسئولانه استفاده شود، میتواند به کاهش فشار بر نظام سلامت و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند؛ اما جایگزین درمانهای پزشکی نیست.
در نهایت، آنچه بیش از هر چیز اهمیت دارد، تصمیمگیری آگاهانه، پرهیز از افراط و تفریط، و تکیه بر علم و تجربه است؛ مسیری که بسیاری از کشورها آن را آزمودهاند و نتایج آن، امروز بیش از گذشته قابل مشاهده است.
