به گزارش پایگاه خبری چالوس رسانه، حجت الاسلام شریف تبار با بیان اینکه چند روز فاصله از شتاب زندگی، بدون گوشی و هیاهو؛ برای بسیاری از نوجوانان و جوانان، نه فرار از جامعه بلکه مکثی آگاهانه برای بازگشت متفاوت به آن محسوب می شود، گفت: به برکت برگزاری اعتکاف، مسجد در این تجربه تازه، از فضای عبادت فردی عبور کرده و به نقطه شروع شکلگیری آرامش و کنش اجتماعی نسل نو تبدیل میشود.
در روزگاری که هیاهوی زندگی مدرن، مجال خلوت و تأمل را از انسان گرفته است، آیین معنوی اعتکاف همچون پناهگاهی آرام، دلهای تشنه را به سوی خداوند فرا میخواند. سنتی ریشهدار که هر ساله با فرا رسیدن ماه رجب، جان تازهای به فضای مساجد و دلهای مؤمنان میبخشد و فرصتی ناب برای بازسازی روح و تقویت پیوندهای ایمانی فراهم میآورد.
استان مازندران در سالهای اخیر به یکی از کانونهای فعال برگزاری اعتکاف تبدیل شده است؛ حضوری پررنگ از اقشار مختلف جامعه، بهویژه نسل جوان، که نشان از عطش معنویت و جستوجوی معنا در میان نوجوانان و جوانان دارد. در همین راستا، با حجتالاسلام محمدمهدی شریفتبار، مدیرکل تبلیغات اسلامی مازندران، به گفتوگویی تفصیلی نشستهایم تا از چیستی اعتکاف، فلسفه و اهداف آن، آثار فردی و اجتماعی، میزان استقبال مردمی و بهویژه نقش جوانان، چالشها و افقهای پیشرو در برگزاری این آیین نورانی بیشتر بدانیم.
آنچه میخوانید، نگاهی عمیق و کاربردی به اعتکاف است؛ نگاهی که تلاش دارد این سنت عبادی را نه صرفاً یک برنامه مذهبی، بلکه فرصتی برای خودسازی، آرامش درونی و تقویت سرمایههای اجتماعی معرفی کند.
اعتکاف به طور کلی چیست و چه اهدافی دارد؟
اعتکاف فرصتی است برای خلوت مؤمن با خالق خویش؛ زمانی برای بازنگری در مسیر زندگی، پالایش روح، و احیای ارتباط قلبی با خدا. در اعتکاف، انسان چند روز از مشغلههای روزمره فاصله میگیرد، در مسجد مقیم میشود، و وقت خود را به عبادت، تفکر، و تهذیب نفس اختصاص میدهد. هدف نهایی اعتکاف، رسیدن به آرامش درونی و تقویت بندگی خالصانه است، تا بتوان پس از آن با روحی تازه و نگاهی مؤمنانهتر به جامعه بازگشت.
چرا اعتکاف در ماه رجب از اهمیت خاصی برخوردار است؟
ماه رجب، ماه «رحمت الهی» و مقدمه ورود به رمضان است؛ ماهی که در روایات معصومین علیهمالسلام، زمان ویژهای برای مغفرت، توسل، و تطهیر قلب مؤمن شناخته شده است. اعتکاف در این ماه، دروازهای است برای ورود با طهارت و صفای روح به ماه شعبان و سپس رمضان. به همین دلیل، علمای دین همیشه توصیه کردهاند که مؤمنان حتیالامکان اعتکاف خود را در روزهای سیزدهم تا پانزدهم ماه رجب ــ ایامالبیض ــ برگزار کنند.
اعتکاف چه تأثیراتی بر جامعه و روابط اجتماعی دارد؟
اگرچه اعتکاف تجربهای فردی و عرفانی است، اما اثرات اجتماعی عمیقی دارد. در مسجد، افراد از طبقات و طیفهای مختلف در کنار هم عبادت میکنند و این خود نماد وحدت اسلامی است. تجربه حضور جمعی در عبادت، روحیه برادری، همدلی، و همزیستی را تقویت میکند. همچنین بسیاری از ناهنجاریهای اخلاقی با این پالایش روحی جمعی کاهش مییابد و فضای عمومی جامعه به سمت آرامش و اخلاقگرایی سوق پیدا میکند.
امسال چند مسجد در استان مازندران میزبان معتکفان هستند؟
با برنامهریزیهای انجامشده و استقبال گسترده مردمی، امسال بیش از ۴۶۰ مسجد در سراسر استان مازندران برای برگزاری مراسم اعتکاف مهیا شدهاند. این تعداد نسبت به سال گذشته حدود ۲۰ درصد افزایش نشان میدهد و این نشانه رشد معنویت و بازگشت جوانان به ارزشهای دینی در استان است.
میزان اقبال نسل جدید، بهویژه دانشآموزان و دانشجویان چگونه است؟
در سالهای اخیر شاهد افزایش چشمگیر حضور جوانان و دانشجویان در مراسم اعتکاف بودهایم. امسال نسبت به سالهای گذشته اعتکاف دانشآموزی با توجه ویژه آموزش و پرورش رشد چشمگیری دارد اعتکاف برای نسل جدید تبدیل به فضایی متفاوت از زندگی روزمره شده است؛ فضایی آرام، بدون هیاهوی فضای مجازی، که در آن میتوان با خودِ واقعی مواجه شد.
البته با توجه به همزمانی با ایام تحصیل، ما با هماهنگی آموزش و پرورش و دانشگاهها، و حمایتهای فرهنگی را تدارک دیدهایم تا فرصت حضور برای جوانان بیشتر شود. همچنین طرحهایی مانند “اعتکاف دانشآموزی” و “اعتکاف دانشگاهی” در حال اجراست.
چه توصیهای برای کسانی که اولینبار میخواهند معتکف شوند دارید؟
برای معتکفین نخستین تجربه، توصیهام این است که با نیت خالص وارد مسجد شوند و بدون نگرانی از ظواهر، فقط به گفتوگوی درونی با خدا بیندیشند. سادگی، حضور قلب، و پرهیز از حاشیهها مهمتر از هر چیز است. همچنین توصیه میکنم کتاب دعا و قرآن همراه داشته باشند، و اگر ممکن است آداب شرعی و مستحبی اعتکاف را پیش از ورود مطالعه کنند تا از لحظهلحظه این خلوت الهی بهره ببرند.
آیا اعتکاف تنها محدود به عبادات است؟
خیر، اعتکاف تنها عبادت ظاهری نیست. یکی از برکات اعتکاف، فرصت رشد فکری و آموزشی است. در ایام اعتکاف، جلسات معرفتی، پرسش و پاسخهای عقیدتی، حلقههای گفتوگو، و سخنرانیهای اخلاقی برگزار میشود. هدف ما این است که معتکف علاوه بر تهذیب روح، با بینش و فهم عمیقتری از دین و جامعه از مسجد خارج شود.
چگونه میتوان معنای واقعی اعتکاف را به نسل جوان منتقل کرد؟
نسل امروز تشنه تجربه و معناست. باید اعتکاف را نه بهعنوان تکلیف، بلکه بهعنوان «فرصتی برای کشف خود و آرامش روح» معرفی کنیم. استفاده از ابزارهای رسانهای جذاب، روایت تجربههای واقعی از زبان معتکفان جوان، و همراهی اساتید جوان روحانی میتواند تأثیرگذار باشد. مهمتر از تبلیغ، صداقت در رفتار ماست؛ وقتی جوان ببیند که اعتکاف ثمرهای واقعی در آرامش و رفتار مؤمنانه دارد، خودبهخود جذب آن میشود.
چه چالشهایی در برگزاری اعتکاف وجود دارد و چگونه باید رفع شود؟
چالشهایی نظیر کمبود فضای مناسب در برخی مساجد، تأمین هزینههای اجرایی، و هماهنگی بین نهادها همیشه وجود دارد. یکی از دغدغهها نیز ایجاد تعادل میان نظم اجرایی و حفظ فضای معنوی است. با این حال، با همکاری مردم، خادمان مساجد، و حمایت نهادهایی چون آموزش و پررش، دانشگاه ها، اوقاف، بسیج و …، این موانع در حال برطرف شدن است.
امروز مهمترین نیاز، نقشآفرینی داوطلبانه مردم و جوانان در برگزاری مراسم است تا اعتکاف به حرکتی اجتماعی و خودجوش تبدیل شود، نه صرفاً یک برنامه اداری.
منبع: shabestan.news/xkP3m
